Ҳар куни дўконга борганда харид қилаётган овқат-овқатларингизнинг таркибига қанчалик эътибор берасиз? Айнан инсон соғлиғига зарарли бўлган ва турли касалликларни келтириб чиқарадиган қўшимчалар ҳақида биласизми? Агар нархга қараб танлов қиладиганлардан бўлсангиз, бу маълумот сиз учун.
Қозоғистон Мусулмонлари Диний идораси (ҚМДИ)нинг «Ҳалол Даму» саркитехнологи Арайгул Бакитқизи билан супермаркетдаги товарлар таркибини таҳлил қилиб чиқдик. Ушбу маълумотларни мутахассис фикри асосида тақдим этамиз.
Йогурт
Кўпчилик йогуртларда желатин қўшилади. Бу таркиб моддаси кўпинча маҳсулотни қуюқроқ қилиш учун қўлланади. Тоза сутдан тайёрланган айрон табиий равишда қуюқ бўлади, аммо дўкондаги кўп маҳсулотлар қуруқ ёки суюқ сутдан тайёрлангани учун уларни қуюқлаштириш учун желатиндан фойдаланилади. Желатин ўрнига агар-агар, гуар шайир, пектин, каррагинан каби ўсимлик асосидаги моддаларни танлаш тавсия этилади.
Йогурт таркибида кармин каби бўёқлар бўлиши мумкин. Бу жониворларнинг моддаларидан олинади ва аллергия келтириб чиқаради. Шунинг учун, йогурт харид қилганда, унинг таркибида табиий мевалар борлигига эътибор беринг. Шунингдек, маҳсулотнинг сақланиш муддати қанчалик қисқа бўлса, унинг табиий эканлиги шунчалик юқори бўлади.
Маргарин
Маргарин асосан ўсимлик мойидан гидрогенизация жараёни орқали тайёрланади. Бу жараёнда мойга водород қўшилиб, уни қаттиқ ҳолатга келтирилади. Маргариннинг яна бир тури пальма мойидан тайёрланади. Пальма мойининг паст сифатли турлари техник мой сифатида қаралади, бу инсон саломатлиги учун хавфли бўлиши мумкин. Шунинг учун табиий сариёғ ёки юқори сифатли ўсимлик мойларини истеъмол қилиш мақсадга мувофиқ.
Ўсимлик мойи
Ўсимлик мойи танлаётганда рафинирланган ёки рафинирланмаган мойларга эътибор бериш керак. Рафинирланган мойлар тозалаш жараёнида кўп кимёвий моддалар билан ишлов берилади, бу уларни инсон саломатлиги учун зарарли қилиши мумкин. Энг яхши танлов — писта мойи ёки зайтун мойи.
Шоколад ва ширинликлар
Қутилардаги шоколадлар таркибида кўпинча коньяк, ликёр ёки шароб бўлиши мумкин. Бундай маҳсулотларни харид қилишда исломий қоидаларга мувофиқлигига эътибор бериш керак. Е471 ёки Е472 кодлари билан белгиланган моддаларни ҳам текширинг, чунки улар ҳайвон ёки ўсимлик манбасидан олиниши мумкин. Ширинликларнинг ташқи кўриниши учун қўшиладиган шеллак моддаси ҳашаротлардан олинади, бу шариатга мувофиқ эмас.
Асосий қўшимчаларга эътибор
- Аспартам каби қўшимчалар кўпинча йогурт, чақиш ва ширинликларда бўлади. Бу модда асаб тизимига ва болаларнинг ривожланишига салбий таъсир кўрсатиши мумкин. - Глутамат натрий каби моддалар шўрва, шўрликлар ва тез тайёрланадиган таомларда дўмбоқ таъм бериш учун ишлатилади.
Тухум
Тухум танлаганда унинг ҳалол стандартларга мослигига эътибор бериш зарур. Бу масала товуқларнинг емларидаги моддалар билан боғлиқ. Товуқларни тез семиртириш учун кимёвий қўшимчалар ва ҳайвон оқсиллари қўшилган емлар берилади, бу инсон соғлиғи учун хавфли бўлиши мумкин.
Пишлоқ
Пишлоқ харид қилганда унинг ўйитувчи ферментига эътибор қилинг. Агар у микроорганизмлар асосида тайёрланган бўлса, уни истеъмол қилиш мумкин. Лекин таркибида реннин ёки хемозин каби ҳайвон моддалари бўлса, улар кўпинча чўчқа маҳсулотларидан олинади, шунинг учун бундай пишлоқлардан сақланиш лозим.
Хулоса: ҳар бир маҳсулотни харид қилганда унинг таркибига ва сифатига алоҳида эътибор бериш зарур. Табиий, тоза ва маҳаллий маҳсулотларни афзал кўриш соғлиғингиз учун энг яхши танловдир.
Абу Муслим қозоқчадан тайёрлади
|