Озиқ-овқат саноатида якуний маҳсулотнинг ҳусусиятларини яхшилаш мақсадида турли қўшимчалар қўшилиши кенг тарқалган. Бу қўшимчаларни таснифи умумқабул қилинган “Codex Alimentarius” (лотинча таржимаси: озиқ-овқат кодекслари) стандарти билан Е ҳарфи ва рақамлар ёрдамида турларга ажратилади.
Бу қўшимчалар, (айниқса уларнинг сунъий синтезлаш орқали олинганлари) жуда кўп ҳолатларда инсон организми учун зарарли бўлади. Озиқ-овқат маҳсулотларига қўшиладиган бир қатор қўшимчаларни (Е моддаларини) ишлатиш турли мамлакатлар ҳудудида таъқиқланади ва мамлакатга олиб кирилиши қонунан ман эътилади.
Ҳавфли Е моддалари
Биргина ширкат ёки компания ўзи ишлаб чиқарадиган битта маҳсулотни уч ҳил категориясини ишлаб чиқариши мумкин.
Биринчиси, ички бозор учун (саноати ривожланган малакатларда);
Иккинчиси, бошқа саноати ривожланган мамлакатларга экспорт қилиш учун;
Учинчи категорияси, ривожланаётган мамлакатлар бозорларида сотиш учун.
Осиёнинг бошқа мамлакатлари, Африка ва лотин америкаси қаторида, Мустақил давлатлар хамдўстлигига ҳам (МДҲ) саноати ривожланган мамлакатлардан экспорт қилинаётган тамаки, ичимликлар, ва озиқ-овқат маҳсулотларининг тахминан 80% учинчи категориядаги махсулотлардир. "Валле-Нувель" (Франция), "Дасамахирин" (Буюк Британия), шунингдек БМТ нинг озиқ-овқатлар бўйича қўмитасининг маълумотларига қараганда айрим ғарб фирмалари ривожланаётган мамлакатларга нафақат экологик хавфли, балки Ғарб мамлакатларида таъқиқланган қишлоқ ҳўжалиги маҳсулотларини экспорт хажмини тобора кенгайтирмоқдалар. Бу турли маҳсулотларни ишлаб чиқариш ҳозирги кунда Багама оролларида, Кипрда, Филлипинда, Мальтада, Пуэрто-Рикода, Сенегалда, Исроилда, Мароккода, австралияда, Кенияда, Голландияда, Германияда, Швейцарияда, Туркияда, ЖАР кундан-кунга жадал суратлар билан ортиб бормоқда. Масалан, Голландия ва Германияда ишлаб чикарилиб Шарқий Европага ва МДҲ га экпорт қилинадиган кола ва маргарин таркибида организм учун хафли бўлган Е330 моддаси мавжуддир. Таркибида айнан шу қўшимчаси бўлган ҳар қандай маҳсулотни Иқтисодий ҳамкорлик ва тараққиёт ташкилотига (OECD) аъзо мамлакатларга сотиш таъқиқланади.
Шунингдек, турли касалликларга сабаб бўладиган Е моддаларидан озиқ-овқат саноатида фойдаланиш тараққий этган мамлакатларда таъқиқланади.
Шуларни ҳисобга олган ҳолда маҳсулот сотиб олишда унинг таркиби ҳақида ёрлиқдаги маълумотларни синчиковлик билан ўрганишингизни ва қуйидаги Е моддларидан бири бўлган тақдирда бундай маҳсулотни ҳарид қилмаслигингизни тавсия қиламиз. Бу тавсиямиз фақат ва фақат соғ-саломат бўлиш нуқтаи-назаридан. Биз буларни ҲАРОМ ДЕМАЙМИЗ чунки ҳаром ва ҳалол қилишлик ёлғиз Аллоҳга оиддир.
E-102
|
ҳавфли
|
| E-103 |
таъқиқланган
|
E-104
|
шубҳали |
E-105
|
таъқиқланган
|
Е 106
|
таъқиқланган
|
E-110
|
ҳавфли
|
E-111
|
таъқиқланган
|
E-120
|
ҳавфли
|
E-121
|
таъқиқланган
|
E-122
|
шубҳали
|
E-123
|
жуда ҳавфли
|
E-124
|
ҳавфли
|
E-125
|
таъқиқланган
|
E-126
|
таъқиқланган
|
E-127
|
ҳавфли
|
E-130
|
таъқиқланган
|
E-131
|
Канцероген модда (рак касаллигига сабаб бўлади)
|
E-141
|
шубҳали
|
E-142
|
Канцероген модда (рак касаллигига сабаб бўлади)
|
E-150
|
шубҳали
|
Е 151
|
шубҳали |
E-152
|
таъқиқланган |
Е 160А
|
ҳавфли |
Е 161
|
шубҳали |
E-171
|
шубҳали |
E-173
|
шубҳали |
E-180
|
шубҳали |
Е 191
|
таъқиқланган |
E-210
|
Канцероген модда (рак касаллигига сабаб бўлади) |
E-211
|
Канцероген модда (рак касаллигига сабаб бўлади) |
E-212
|
Канцероген модда (рак касаллигига сабаб бўлади) |
E-213
|
Канцероген модда (рак касаллигига сабаб бўлади) |
E-215
|
Канцероген модда (рак касаллигига сабаб бўлади) |
E-216
|
Канцероген модда (рак касаллигига сабаб бўлади) |
E-217
|
Канцероген модда (рак касаллигига сабаб бўлади) |
Е 220
|
Б1 витаминини йўқ қилади |
E-221
|
Хазм қилишни бузади |
E-222
|
Хазм қилишни бузади |
E-223
|
Хазм қилишни бузади |
E-224
|
Хазм қилишни бузади |
E-226
|
Хазм қилишни бузади |
E-230
|
тери учун зарарли |
E-231
|
тери учун зарарли |
E-232
|
тери учун зарарли |
Е 233
|
тери учун зарарли |
E-238
|
тери учун зарарли |
E-239
|
Канцероген модда (рак касаллигига сабаб бўлади) |
Е 240
|
шубҳали |
E-241
|
шубҳали |
E-250
|
қон босимини бузади |
E-251
|
қон босимини бузади |
Е 252
|
гипертонияда (юқори қон босимида) хавфли |
Е 271
|
Канцероген модда (рак касаллигига сабаб бўлади) |
E-311
|
аллерген (терида турли тошмаларга сабаб бўлади) |
E-312
|
аллерген (терида турли тошмаларга сабаб бўлади) |
E-313
|
аллерген (терида турли тошмаларга сабаб бўлади) |
E-320
|
жигар ва буйрак хасталиги (кўп миқдорда холестеринли) |
E-321
|
жигар ва буйрак хасталиги (кўп миқдорда холестеринли) |
E-322
|
жигар ва буйрак хасталиги (кўп миқдорда холестеринли) |
E-330
|
Канцероген модда (рак касаллигига сабаб бўлади) |
E-338
|
ичаклар хасталиги (Хазм қилишни бузади) |
E-339
|
ичаклар хасталиги (Хазм қилишни бузади) |
E-340
|
ичаклар хасталиги (Хазм қилишни бузади) |
E-341
|
ичаклар хасталиги (Хазм қилишни бузади) |
E-407
|
ичаклар хасталиги (Хазм қилишни бузади) |
E-450
|
ичаклар хасталиги (Хазм қилишни бузади) |
Е-450А
|
хавфли
|
E-453
|
ичаклар хасталиги (Хазм қилишни бузади)
|
E-455
|
ичаклар хасталиги (Хазм қилишни бузади)
|
E-456
|
ичаклар хасталиги (Хазм қилишни бузади)
|
E-461
|
ичаклар хасталиги (Хазм қилишни бузади)
|
E-462
|
ичаклар хасталиги (Хазм қилишни бузади)
|
E-463
|
ичаклар хасталиги (Хазм қилишни бузади)
|
E-465
|
ичаклар хасталиги (Хазм қилишни бузади)
|
E-466
|
ичаклар хасталиги (Хазм қилишни бузади)
|
E-477
|
шубҳали |
